Όταν το 1989 κηρύχθηκε φατβά κατά του Saltman Rushdie για το βιβλίο του «Σατανικοί Στίχοι», που είχε εκδοθεί πριν από λίγους μήνες στην Αγγλία, είχε μάλιστα πάρει και πολλές θετικές κριτικές και είχε προταθεί για αρκετά λογοτεχνικά βραβεία, θυμάμαι σαν να ήταν χτες την αγανάκτηση, τον θυμό αλλά και τον φόβο που είχε προκαλέσει η πρόσκληση του Αγιατολάχ Χομεϊνί να σκοτώσουν οι πιστοί Μουσουλμάνοι τον συγγραφέα που είχε προσβάλλει τον Προφήτη Μωάμεθ και είχε βλασφημήσει.
Μέχρι σχετικά πρόσφατα ο Rushdie ήταν αναγκασμένος να ζει σε κρησφύγετα και να φυλάσσεται συνεχώς ενώ έγιναν και πολλές απόπειρες κατά της ζωής του.
Όταν άκουσα σήμερα ότι ο νεαρός που είχε αναρτήσει στο διαδίκτυο σατιρική σελίδα ως «πατέρας Παστίτσιος» καταδικάστηκε σε 10 μήνες φυλάκιση με αναστολή. Ομολογώ ότι ανατρίχιασα και μου ήρθε στο νου η εποχή εκείνη που στην Αγγλία είχα νιώσει την σκοταδιστική απειλή ενός θεοκρατούμενου συντηρητικού κράτους αλλά και την επιβολή της ανελευθερίας του λόγου.
Είναι γεγονός ότι ο σεβασμός για τις θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις του άλλου πρέπει να αποτελεί έναν σοβαρό γνώμονα έκφρασης του καθενός μας - όπως άλλωστε και ο σεβασμός για τόσα άλλα πράγματα ακόμα – αλλά αυτό σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι γίνεται ποινικά κολάσιμη η ελευθερία της έκφρασης όσο προσβλητική και κακόγουστη αν θεωρηθεί από κάποιους. Αυτό δε γίνεται διπλά απαράδεκτο όταν η δίωξη του «Παστίτσιου» (οπαδού άλλωστε του διεθνούς κινήματος των απανταχού Pastafarians που απεικονίζουν την Γένεση του Μιχαήλ Αγγέλου στην Καπέλα Σιστίνα στο Βατικανό ως μια τεράστια μακαρονάδα με κεφτεδάκια κοκκινιστά) ξεκίνησε, και μάλιστα με πρωτοφανή ταχύτητα, μετά από αίτηση του Χρυσαυγίτη Χρήστου Παππά που είναι τώρα στη φυλακή.
Άρον άρον η Δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος είχε ενεργήσει πέρσι ώστε να άρει το απόρρητο και να συλλάβει τον νεαρό που σήμερα καταδικάστηκε από τα ελληνικά δικαστήρια, κάτι που δεν μοιάζει να έχει καταφέρει τόσο καλά με τους διακινούντες παιδική πορνεία ή τους προωθούντες βίαιες ναζιστικές πράξεις μέσω διαδικτύου.
Το άκρως ανησυχητικό είναι ότι στην Ελλάδα του 2014 καταδικάζεται κάποιος βάσει της σκοταδιστικής και αναχρονιστικής νομοθεσίας περί βλασφημίας και προσβολής των Θείων. Μοιάζει ότι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να απαλλαγούμε από την θολή γραμμή που ακόμα και σήμερα διαχωρίζει το κράτος από την Εκκλησία. Να μην θυμηθώ και όλους εκείνους τους παπάδες και τους αρχιεπίσκοπους που από άμβωνος υποστηρίζουν τον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία, ξεσηκώνουν δε τον εύπιστο κόσμο σε διαμαρτυρίες κατά των ομοφυλόφιλων ή των αλλοδαπών ή των τσιγγάνων ή γενικά κατά οποιουδήποτε δεν εμπίπτει μέσα στα ελληνορθόδοξα «θεία» κελεύσματα τους.
Ας μην ξεχνάμε και τις διαμαρτυρίες της ΧΑ μαζί με ένα σωρό παπάδες και ανεγκέφαλους με εικονίτσες έξω από το Χυτήριο.
Κάθε φορά που γίνεται κάτι τέτοιο, κάθε φορά που συνειδητοποιώ την έκταση που έχει πάρει η διάβρωση των ηθών από μια ανελεύθερη οπισθοδρόμηση, το βασικό συναίσθημα που με καταλαμβάνει είναι ντροπή. Ντροπή για τον τρόπο που σκεφτόμαστε και για τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την διαφορετικότητα σε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό της σύγχρονης, ολοένα και πιο κοινωνικά διασπασμένης και απομονωμένης, Ελλάδας.
Στην συγκεκριμένη υπόθεση όμως δεν μιλάμε πια για μια διαμαρτυρία, για ένα μποϊκοτάζ, για έναν σατιρικό αντίλογο, έστω για ένα εξοργισμένο ιερατείο να κουνάει τα λιβάνια, αλλά για μια επίσημη κρατική ποινική δίωξη και μια δικαστική απόφαση που υποστηρίζουν επίσημα και απόλυτα θεσμοθετούν την ανελευθερία του λόγου και της σάτιρας με όλες τις πολλές και διάφορες μελλοντικές επιπτώσεις που μπορεί αυτό να επιφέρει. Αποτελεί πάντως καταρχήν ένα πολύ αρνητικό δεδικασμένο.
Ας μην ξαναμιλήσουν οι κρατούντες για Ευρώπη, για «ανήκουμε στη Δύση» και για Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό. Ανήκουμε στο κακό μας το χάλι και όσο πιο γρήγορα γίνει αντιληπτό αυτό, όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε τον επικίνδυνο, ενίοτε αντισυνταγματικό και ουσιαστικά ανελεύθερο δρόμο στον οποίο βαδίζουμε, τόσο το καλύτερο για όλους, ακόμα και για τον προφητικό πατέρα Παϊσιο και το alter ego του τον «άταχτο» πατέρα Παστίτσιο..
Μαρία Τριαντοπούλου
tvxs.gr
